Of one

    ūnus (old oenos, C.), gen. ūnīus, poet. a<*>so ūnius, Ct., V., H.; ūnī, Ct.; voc. ūne, Ct., adj. num.    [cf. Gr. εἷσ, ἑνόσ, οἴνη; Germ. ein; Engl. one].    I. One, a single: unius esse negotium diei, Cs.: divisit populum unum in duas partīs: uno plus Tuscorum cecidisse in acie (sc. quam Romanorum), L.: unā ex parte... alterā ex parte, on one side... on the other, Cs.: unum, alterum, tertium annum Sassia quiescebat: exercituum unus... alter, L.: habetur una atque altera contio, i. e. one after another: neque in uno aut altero animadversum est, sed iam in pluribus, one or two, Cu.: amans Unus et item alter, T.: unus aut summum alter, one or at most two: philosophiam trīs in partīs diviserunt... quarum cum una sit, etc.: orare ut trium harum rerum unam ab se impetrari sinerent, L.: Ex unis geminas mihi conficies nuptias, T.: adductus sum tuis et unis et alteris litteris: tria Graecorum genera sunt, uni Athenienses, etc.—In phrases, ad unum, all together, unanimously, to a man, without exception: consurrexit senatus cum clamore ad unum: Iuppiter, si nondum exosus ad unum Troianos, V.: cum ad unum omnes pugnam poscerent, L.—In unum, into one, to one place, together: Fibrenus divisus cito in unum confluit: paulatim milites in unum conducit, unites, S.—Of that which sustains a common relation to a plurality of subjects, one, the same, one and the same, common: unius aetatis clarissimi et sapientissimi nostrae civitatis viri: atque etiam uno tempore accidit, ut, etc., Cs.: Omnibus hic erit unus honos, V.: unus utrique Error, H.: ceteri amici omnes Uno ore auctores fuere, ut, etc., with one voice, T.: de cuius utilitate omnes uno ore consentiunt: unis moribus et numquam mutatis legibus vivunt: exitus quidem omnium unus et idem fuit: ferar unus et idem, H.—With solus, tantum, or modo, one only, sole, alone, single: unus est solus inventus, qui, etc.: Nil admirari prope res est una, Numici, Solaque, quae, etc., H.: inter bina castra... unum flumen tantum intererat, Cs.: excepit unum tantum, nihil amplius: unā tantum perforatā navi, L.: nam aliis unus modo, aliis plures, aliis omnes eidem videntur: ut ea modo una causa tenuerit Romanos, ne, etc., L. —With an adj sup. (poet. also with a comp.), one in particular, one above others, one especially: rem unam esse omnium difficillimam: quo ego uno equite Romano familiarissime utor: Quam Iuno fertur terris magis omnibus unam Posthabitā coluisse Samo, V.: sagacius unus odoror, H.— With quisque, in the phrase, unus quisque, each several one, each individual, every single, every one: unus quisque vestrum (novit): de uno quoque loquitur.—With a pron indef., some one, any one, any: ex quibus si unum aliquod in te cognoveris, etc.: ad unum aliquem confugere: aliquis unus; unius cuiusdam: si tu solus aut quivis unus, etc.: quorum si unum quodlibet probare potuerit: unus Quiritium quilibet, L.—    II. Praegn., one, alone, only, sole, single: Unum hoc scio, esse meritam, ut memor esses sui, T.: cum mihi sit unum opus hoc a parentibus meis relictum: quove praesidio unus per tot gentes pervenisset? L.: erat omnino in Galliā ulteriore legio una, Cs.: quae tibi una in amore atque in deliciis fuit, i. e. above all others. —As subst n.: de Antonio nihil dico praeter unum: cum te unum ex omnibus ad dicendum natum cognossem: ille unus ordinis nostri discessu meo palam exsultavit.—With a negative, no one, not a single one, none whatever: nemo de nobis unus excellat: haec abhortatio praetoris non modo quemquam unum elicuit ad suadendum, sed ne fremitum quidem movit (i. e. non modo non... sed), L.: ad neminem unum summa imperi redit, Cs.— Plur: ut unis litteris totius aestatis res gestas ad senatum perscriberem.—    III. Indef, an, one, some, some one: inter mulieres, Quae ibi aderant, forte unam aspicio adulescentulam, etc., T.: sicut unus paterfamilias his de rebus loquor: unus ex ultimā turbā, L.: e regione unius eorum pontium, Cs.: servus unus exulum initium fecit, L. I II

    alter tera, terum, gen. terīus or terius, dat. alterī (f rarely alterae), pronom adj.    [2 AL-], one, another, the one, the other (of two): necesse est sit alterum de duobus: altera ex duabus legionibus, Cs.: alter consulum, L.: in alterā parte fluminis legatum reliquit, on the other side, Cs.: ut consules alter ambove cognoscerent, one or both: absente consulum altero ambobusve, L. — Alter... alter, the one... the other, the former... the latter: curemus aequam uterque partem; ut alterum, ego item alterum, T.: quorum alter exercitum perdidit, alter vendidit: nec ad vivos pertineat, nec ad mortuos; alteri nulli sunt, alteros non attinget: quorum alteri adiuvabant, alteri, etc., Cs.: qui noxii ambo, alter in alterum causam conferant, L.—Unus... alter, one... the other: Ph. Una iniuria est tecum... altera est tecum, T.: uni epistulae respondi, venio ad alteram. — Opp. to other distributive words: alter gladiator habetur, hic autem, etc.: lateris alter angulus ad orientem solem, inferior ad, etc., Cs.: ne alteruter alterum praeoccuparet, N.: uterque suo studio delectatus contempsit alterum: neutrum eorum contra alterum iuvare, Cs.—Esp., as a numeral, the second, next (cf. secundus): primo die... alter dies... tertius dies: proximo, altero, tertio, reliquis consecutis diebus: sive iterum Sulla sive alter Marius: alteris Te mensis adhibet deum, i. e. at the dessert, H. — So, alterā die, the next day: altero die quam, on the next day after, L. — With praepp.: qui tum regnabat alter post Alexandream conditam, next after: Fortunate puer, tu nunc eris alter ab illo, the next after him, V.—In compound numbers: litteras altero vicensimo die reddidit, on the twenty-second day.—Of a number collectively: hos libros alteros quinque mittemus, a second series of five: Aurea mala decem misi; cras altera (sc. decem) mittam, V. — In the phrase, unus et alter, unus atque alter, unus alterque, the one and the other.—Usu. of an indef. number, one and another, a couple, one or two: Unus et item alter, T.: unum et alterum diem desiderari: versus paulo concinnior unus et alter, H.—Rarely of a definite number, two: unus et alter dies intercesserat.—Alterum tantum, as much more, as much again, twice as much: altero tanto longior, N.: numero tantum alterum adiecit, L. — Of quality or character, a second, another, i. e. very like: Verres, alter Orcus: alter ego: amicus est tamquam alter idem, a second self.—The one of two, either of two (for alteruter): non uterque sed alter: sine alteris vestrum vivere, L. — Meton., another (for alius): victis non ad alterius praescriptum imperare, Cs.: si nullius alterius nos pudet, nobody else, L.—Hence, a neighbor, fellow-creature: ex incommodis Alterius sua ut conparent commoda, T.: nihil alterius causā facere.—The other, the opposite: alterius factionis principes, the leaders of the opposite party, N.—Different, changed: quotiens et specula videris alterum, H. I II III

    suus (suae, monosyl., T.; gen plur. suūm, T.), pron poss. 3d pers.    [cf. sui, ἕοσ].    I. In gen.    A. With reflex reference, of oneself, belonging to oneself, his own, her own, his, her, its, their.—Referring to a subst. expressed or understood, in any gender or case: Caesar copias suas divisit, his, Cs.: in suā sententiā perseverat, Cs.: anteposuit suam salutem meae: suos parentes reperire, T.: omne animal et se ipsum et omnīs partīs suas diligit, its: (legiones) si consulem suum reliquerunt, their: naves cum suis oneribus, with their several cargoes, L.: suae causae confidere: hunc sui cives e civitate eiecerunt, was exiled by his fellow-citizens: ipsum suo nomine diligere, for his own sake: suis flammis delete Fidenas, i. e. the flames kindled by the Fidenates, L.: (Siculis ereptae sunt) suae leges: Scipio suas res Syracusanis restituit, L.: inimicissimus suus: Clodius, suus atque illius familiaris, Cs.: diffidens rebus suis: Caesar, primum suo deinde omnium ex conspectu remotis equis, etc., Cs.: doloris sui de me declarandi potestas.—Rarely with a subj clause as antecedent: secutum suā sponte est, ut, etc., of course, L.—Without a grammatical antecedent, one's, one's own: si quidem est atrocius, patriae parentem quam suum occidere: in suā civitate vivere: levius est sua decreta tollere quam aliorum, L.—Referring to an antecedent determined by the context, and conceived as authority for the statement, or as entertaining the thought, his, her, its, their: (Clodius) Caesaris potentiam suam esse dicebat: hostes viderunt... suorum tormentorum usum spatio propinquitatis interire, Cs.: ne ea quae rei p. causā egerit (Pompeius) in suam (i. e. Caesaris) contumeliam vertat, Cs.: mulieres viros orantes, ne parricidio macularent partūs suos (i. e. mulierum), L.—    B. Without reflex reference, his, her, its, their.—To avoid ambiguity: petunt rationes illius (Catilinae), ut orbetur auxilio res p., ut minuatur contra suum furorem imperatorum copia (for eius, which might be referred to res p.).—For emphasis, instead of eius, own, peculiar: mira erant in civitatibus ipsorum furta Graecorum quae magistratūs sui fecerant, their own magistrates.—Rarely for eius without emphasis (poet. or late): Cimon incidit in eandem invidiam quam pater suus, N.: Ipse sub Esquiliis, ubi erat sua regia Concidit, O.    II. Esp.    A. Plur m. as subst., of intimates or partisans, one's people, their own friends: Cupio abducere ut reddam suis, to her family, T.: mulier praecepit suis, omnia Caelio pollicerentur, her slaves: vellem hanc contemptionem pecuniae suis reliquisset, to his posterity: naviculam conscendit cum paucis suis, a few of his followers, Cs.: inprimis inter suos nobilis, his associates: subsidio suorum proelium restituere, comrades, L.: bestias ad opem suis ferendam avertas, their young, L.— Sing f., a sweetheart, mistress: illam suam suas res sibi habere iussit.—Sing. and plur n., one's own things, one's property: ad suum pervenire: sui nihil deperdere, Cs.: meum mihi placebat, illi suum, his own work: expendere quid quisque habeat sui, what peculiarities: tibi omnia sua tradere, all he had: se suaque transvehere, their baggage, L.: Aliena melius diiudicare Quam sua, their own business, T.—    B. Predicative uses, under one's own control, self-possessed, composed: semper esse in disputando suus: Vix sua, vix sanae compos Mentis, O.—In gen., under one's control, his property, his own: causam dicere aurum quā re sit suum, T.: qui suam rem nullam habent, nothing of their own: ut (Caesar) magnam partem Italiae suam fecerit, has made subject, Cs.: exercitum senatūs populique R. esse, non suum: ne quis quem civitatis mutandae causā suum faceret, made any one his slave, L.: eduxit mater pro suā, as her own, T.: arbitrantur Suam Thaidem esse, devoted to them, T.: Vota suos habuere deos, had the gods on their side, O.—    C. In phrases, suā sponte, of one's own accord, voluntarily, by oneself, spontaneously, without aid, unprompted: bellum suā sponte suscipere: omne honestum suā sponte expetendum, for its own sake ; see (spons).—Suus locus, one's own ground: restitit suo loco Romana acies, in its own lines, L.: aciem instruxit suis locis, Cs.—    D. Praegn., characteristic, peculiar voluptatem suis se finibus tenere iubeamus, within the limits assigned to it.—Intrinsic, original. (Platoni) duo placet esse motūs, unum suum, alterum externum, etc.— Private: in suis rebus luxuriosus militibus agros ex suis possessionibus pollicetur, i. e. his private property, Cs.— Just, due, appropriate: imperatori exercituique honos suus redditus, due to them, L.: is mensibus suis dimisit legionem, i. e. in which each soldier's term ended, L.: suo iure, by his own right: lacrimae sua verba sequuntur, i. e. appropriate (to tears), O.— Own, peculiar, exclusive, special: mentio inlata est, rem suo proprio magistratu egere, i. e. a special officer, L.: ni suo proprio eum proelio equites exceptum tenuissent, i. e. in which they alone fought, L.: quae est ei (animo) natura? Propria, puto, et sua: equitem suo alienoque Marte pugnare, i. e. both as cavalry and as infantry, L.: Miraturque (arbos) novas frondes et non sua poma (of engrafted fruit), V.— Own, devoted, friendly, dear: habere suos consules, after his own heart: conlegit ipse se contra suum Clodium, his dear Clodius.—Own, chosen by himself, favorable, advantageous: suo loco pugnam facere, S.: suis locis bellum in hiemem ducere, Cs.: numquam nostris locis laboravimus, L.: suam occasionem hosti dare, L.: aestuque suo Locros traiecit, a favorable tide, L.: Ventis ire non suis, H.— Proper, right, regular, normal: si suum numerum naves haberent, their regular complement: numerum non habet illa (ratis) suum, its full number, O.: cum suo iusto equitatu, L.: cessit e vitā suo magis quam suorum civium tempore, the right time for himself: sua tempora exspectare, L.— Own, independent: ut suae leges, sui magistratūs Capuae essent, L.: in suā potestate sunt, suo iure utuntur.—    E. In particular connections, strengthened by ipse (agreeing with the antecedent): valet ipsum (ingenium eius) suis viribus, by its own strength: legio Martia non ipsa suis decretis hostem iudicavit Antonium? by its own resolutions: suāmet ipsae fraude omnes interierunt, L.: alios sua ipsos invidia interemit, L. —Distributively, with quisque, each... his own, severally... their own: suum quisque noscat ingenium, let every man understand his own mind: celeriter ad suos quisque ordines rediit, Cs.: ut omnes in suis quisque centuriis primā luce adessent, each in his own centuria, L.: sua cuiusque animantis natura est: ne suus cuique domi hostis esset, L.: trahit sua quemque voluptas, V.: in tribuendo suum cuique: clarissimorum suae cuiusque gentis virorum mors, L.: hospitibus quisque suis scribebant, L.—With quisque in the same case (by attraction): in sensibus sui cuiusque generis iudicium (i. e. suum cuiusque generis iudicium): equites suae cuique parti post principia conlocat (i. e. equites suos cuique parti), L.: pecunia, quae suo quoque anno penderetur (i. e. suo quaeque anno), each instalment in the year when due, L.—With uterque, distributively (of two subjects): suas uterque legiones reducit in castra, Cs.: cum sui utrosque adhortarentur, L.—Strengthened by sibi, own (colloq.): Suo sibi gladio hunc iugulo, his own sword, T.; cf. idem lege sibi suā curationem petet, for himself.—Strengthened by unius: ut sua unius in his gratia esset, that the credit of it should belong to him alone, L.: qui de suā unius sententiā omnia gerat, L.—With a pron, of his, of hers, of theirs: postulat ut ad hanc suam praedam adiutores vos profiteamini, to this booty of his: cum illo suo pari: nullo suo merito, from no fault of theirs, L.—With an adj. (suus usu. emphatic, preceding the adj.): suis amplissimis fortunis: simili ratione Pompeius in suis veteribus castris consedit, Cs.: propter summam suam humanitatem: in illo ardenti tribunatu suo.—For the gen obj. (rare): neque cuiquam mortalium iniuriae suae parvae videntur (i. e. sibi inlatae), S.: te a cognitione suā reppulerunt (i. e. a se cognoscendo).— Abl sing. fem., with refert or interest, for gen. of the pers. pron: neminem esse qui quo modo se habeat nihil suā censeat interesse; see intersum, rēfert.—Strengthened by the suffix - pte (affixed to suā or suo; never with ipse): ferri suopte pondere: locus suāpte naturā infestus, L. —Strengthened by the suffix - met (affixed to sua, sui, suo, suā, suos and suis; usu. followed by ipse): suomet ipsi more, S.: intra suamet ipsum moenia, L.: suosmet ipsi cives, L. I II

    nēmō (rarely nēmo, O., Iu.), —, dat. nēminī, acc. nēminem; abl. once nēmine, Ta. (class. writers borrow the plur. and the gen. and abl sing. from nullus), m and f    [ne+homo], no man, no one, nobody: Nemost miserior me, T.: facio pluris omnium hominum neminem: omnium mortalium nemo Sthenio inimicior, quam, etc.—In the phrase, nemo non, every one, everybody, all: aperte adulantem nemo non videt, nisi, etc.: nemo potest non beatissimus esse.—In the phrase, non nemo, many a one, some one and another, somebody: video de istis abesse non neminem: non nemo improbus.—With nisi, none but, no one not, only: nemo nisi victor pace bellum mutavit, S.—The negation emphasized by a following negative: neminem deo, nec deum, nec hominem carum esse voltis.—With pronn.: nemo unus, no one, L.: ad neminem unum summa imperi redit, Cs.: nemo quisquam, not a single one, no one at all, T.: alium enim, cui illam commendem, habeo neminem, no one else.—As adj., no, not any: vir nemo bonus ab improbo se donari velit: opifex: ut hominem neminem pluris faciam.— Fig., a nobody: is, quem tu neminem putas.

    alius a, ud （gen. alīus; or m aliī, f aliae, all rare, alterīus is used instead; dat. aliī; nom plur. aliī, rarely alī), adj. pronom.    [2 AL-], another, other, different: in aliā causā (opp. in hac): aliis in civitatibus: condemnatus aliis criminibus: utrum hanc actionem habebis... an aliam quampiam: ne quam aliam quaerat copiam, T.: si alius legem tulisset, any one else: (hoc) alium, non me, excogitasse, some one else: num quid est aliud? Quid aliud tibi vis? T.: Sed quis nunc alius audet praeferre? etc., Iu. — Alia omnia (not omnia alia), everything else: alia omnia falsa sunt, virtus una, etc.: aliaeque volucres et Procne, and in particular, V.—Praegn. ( indef pron. understood), some other, any other, somebody else, something else: etiam si melius aliud fuit, tamen, etc.: utar post alio, si invenero melius, something else: siti magis quam aliā re accenditur, S.—Hence, ‘alio die’ dicere, of the augur, who, deeming the omens unfavorable, postponed the Comitia to some other day.—In comparisons, other than, different from: alium esse censes nunc me atque olim, T.: potest aliud mihi ac tibi videri: alia atque antea sentiret, N.: lux longe alia est solis ac lychnorum, is very different: nihil aliud nisi, nothing else but, only: amare nihil aliud est, nisi eum diligere, etc., is simply: ut nihil aliud nisi de hoste cogitet: si provincia alii quam Mario traderetur, S. — Nihil aliud quam, nothing else than, only: hostes quidem nihil aliud quam perfusis vano timore Romanis abeunt, L.: is intromissus... nihil aliud quam hoc narrasse fertur, L. — So, quid aliud quam? what else than?: quibus quid aliud quam admonemus cives nos eorum esse, L.: num quid aliud praeter hasce insidias?: aliud, praeterquam de quo retulissent, dicere, L.—In distributive clauses, alius... alius; aliud... aliud, etc., one... another, the one... the other: alios excluserunt, alios eiecerunt: ut alias... auferretur, alius... occideretur.— Plur, some... others: quid potes dicere cur alia defendas, alia non cures: cum alii fossas complerent, alii defensores vallo depellerent, Cs. — Partim, pars, or quidam often corresponds to alius: principes partim interfecerant, alios in exsilium eiecerant, N.: nos alii ibimus Afros, pars Scythiam veniemus, V.—Also with aliquis: putat aliquis esse voluptatem bonum; alius autem pecuniam. — Sometimes aliud... aliud, simply, one thing... another, different things: aliud est male dicere, aliud accusare: longe aliud esse virgines rapere, aliud pugnare, L. — Connected by atque or -que, the one and the other; now this, now that; different: eadem res... alio atque alio elata verbo: milites trans flumen aliis atque aliis locis traiciebant, L.; cf. alias deinde alias morae causas facere, S.—In abridged expressions: fecerunt alii quidem alia quam multa, different men have done very many different things: alius ex aliā parte, from different quarters: dies alios alio dedit ordine Luna Felicīs operum, V.: quo facto cum alius alii subsidium ferrent, one to another, Cs.: alius alio more viventes, each in a different way, S.: cum alii alio mitterentur, in different directions, L.—Alius ex alio, super alium, post alium, one after another: ut aliud ex alio incidit, T.: alias ex aliis nectendo moras, L.: nos alia ex aliis in fata vocamur, V.—Meton., praegn., of another kind, different: nunc hic dies aliam vitam defert, alios mores postulat, T.: Huic aliud mercedis erit, V.: longe alia mihi mens est, S.: aliusque et idem Nasceris, H.—Hence, of a vote: in alia omnia ire (sc. vota), to go against (a motion), vote the other way. — With quam: iuvenis longe alius ingenio, quam cuius simulationem induerat, L.: non aliā quam, H. — With comp abl. (poet.): Neve putes alium sapiente bonoque beatum, H.: alius Lysippo, H. — Of that which remains of a whole, the rest, the remainder (for reliquus, ceteri): aliae naves, V.: (venti) praeter Iapyga, H.: ex aliis ei maximam fidem habebat, Cs.: inter primos atrox proelium fuit, alia multitudo terga vertit, L.; cf. ut omittam leges alias omnīs. — A second, the other (of two), another: eis (Catoni et Caesari) gloria par, sed alia alii, S.: duas (leges) promulgavit, unam... aliam, Cs.: duo deinceps reges, alius aliā viā, civitatem auxerunt, each in a different way, L.: alias partes fovere, the other side, Ta.: alius Achilles, a second, V.—With a subst., expressing the species, besides, also: virginitate aliisque caeremoniis venerabilis, and other (claims to respect, namely) observances, L.: Inde alias animas Deturbat, the rest, the shades, V. I II

    aliquis aliqua, aliquid,    nom. and acc plur. neut. aliqua, dat. aliquīs or aliquibus, pron indef., some one, any one, anybody, one or another; neut., something, anything.    I. As pron. subst: Quom ex te esset aliquis, qui te appellaret patrem, T.: aliquid facerem, ut hoc ne facerem, T.: demersae sunt leges alicuius opibus: si te aliqui timuerunt: unusquisque aliquid fraudans se, L.: nunc aliquis dicat mihi: Quid tu? H.: Si qua tibi sponsa est... Haec tibi sive aliqua est, O.: insigne aliquid facere, T.: esse aliquid naturā pulchrum: in quo est aliquid extremum, any end.—With unus, some one man, some one: ad unum aliquem confugiebant: sin aliquis excellit unus e multis.—Partit.: aliquis ex barbatis illis: suorum aliquis: principum aliquis, Ta.: cum aliquibus principum, L.: aliquid credito esse causae, be sure there is some reason, T.: falsi: virium. — With aliquando, emphasizing the indefiniteness: quia dico aliquid aliquando: si qui fecerint aliquid aliquando.—In conditional clauses: si aliquid dandum est voluptati: si aliquem nacti sumus, cuius, etc.: nisi alicui suorum negotium daret, N.—In negative clauses: ne aliquid vos timeretis: ne aliquis dicat, etc., N.—Collect. with a plur verb.: aperite aliquis actutum ostium, T.—With alius, aliud, some other, any other, something else, anything else: dum aliud aliquid flagiti conficiat, T.: per alium aliquem te ipsum ulcisci.—Praegn., somebody, something, considerable, important: atque fac, ut me velis esse aliquem, to be somebody: si vis esse aliquis, Iu.: Meas esse aliquid putare nugas, Ct.: Est aliquid... A Diomede legi, O.: est aliquid Unius sese dominum fecisse lacertae, Iu.: dicere aliquid, to say something worth the while: adsequi aliquid, to accomplish something.—So, in colloq. lang.: fiet aliquid, something (great) will happen, T.—One and another, a few, some: dixerat aliquis leniorem sententiam, ut primo Marcellus, Cs.: dicet aliquis, noli, etc. —    II. adj. (cf. aliqui): nos quibus est alicunde aliquis obiectus labos, T.: ut aliquis metus adiunctis sit ad gratiam.